Waterhuishouding

De boswachterij is gelegen in het gebied van het waterschap Schouwen-Duiveland. In de boswachterij zijn geen waterafvoerende sloten aanwezig. Een aantal terreinen in de boswachterij was in erfpacht bij de Waterleiding Maatschappij Zeeland (W.M.Z.). 

De terreinen bestaan uit duincomplexen met enkelvoudige uitblazingsvalleien. De valleien zijn geïsoleerd en hebben een ovale of langgerekte vorm in de richting van de wind. De duinen hebben een hoogte tot circa 30 meter. De valleien zijn overwegend droog. De gemiddelde laagste grondwaterstand is 1,5 meter onder het maaiveld en dus buiten het bereik van de vegetatie. De valleien waren vroeger natter. Het grondwater is na 1850 met ongeveer 1,50 meter gedaald.

Op de erfpachtterreinen bevonden zich waterputten (eveneens in de Meeuwenduinen), bassins, een uitkijktoren (erfpacht Gemeente) en enige dienstgebouwen. De W.M.Z. onttrekt water aan het duingebied ten behoeve van de drinkwatervoorziening sinds 1930. Eerst werd er alleen water gewonnen in de omgeving van het pompstation “de Blinkert”. Sinds 1967 wordt ook water gewonnen ten zuiden van het vliegveld en sinds 1978 wordt in de zuidelijke duinen, in de Boswachterij, door middel van twee infiltratievijvers water geïnfiltreerd en daarna weer teruggewonnen. De gewonnen hoeveelheid drinkwater is aanmerkelijk toegenomen en wel van 315.000 m3 in 1943 tot 1.565.000 m3 in 1971. Vervolgens nam de produktie toe tot zo'n 2.330.000 m3 in 1980. Deze stijging is voornamelijk het gevolg van een stijging van het hoofdelijk gebruik. Daarnaast is vanuit de recreatie een grote vraag naar drinkwater ontstaan en dit dan met name in de zomermaanden. In de zomermaanden treedt soms een verdubbeling op van het aantal mensen dat moet worden voorzien.

Door de waterwinning en wijziging van de waterhuishouding van de omgeving hebben er grote veranderingen in de waterhuishouding plaatsgevonden. In hoeverre deze veranderingen van invloed zijn op de ontwikkeling van het bos is niet bekend. Het grondwaterpeil is sinds de jaren '20 en vooral na de Tweede Wereldoorlog sterk gedaald. 

Oorzaken van deze daling zijn:

- de toename van de begroeiing,

- verlaging van het polderpeil op Schouwen,

- de drinkwaterwinning,

- de kustafslag,

- de periodes van droogte.

De daling van het grondwaterpeil blijkt onder andere uit de verdroging van de voormalige duinmeren van het gebied en het verdwijnen van een aantal vochtminnende planten, onder andere verschillende soorten orchideeën en Parnassia (Parnassia palustris) (Zadelhoff 1974). Tot aan het eind van de jaren dertig kwamen er vochtige en natte valleien voor. Deze zijn daarna geleidelijk verdwenen. Het waterpeil word nu beïnvloed door inbreng van water uit het Haringvliet, welke door de waterwinningsmaatschappij in de twee infiltratievijvers wordt gepompt (de Driehoek en de Boompjesput) die sinds 1978 in gebruik zijn. 

Het Hoeke Putje was gelegen in een duingedeelte tussen Knieneries Hill en de Haringskop. Dit was een meertje waardoor de omgeving ook erg nat was. Door de aanwezigheid van het meertje was vastleggen niet noodzakelijk en bebossing niet mogelijk. Na de jaren dertig verdroogde het gebied en verdween het meertje ten gevolge van de grondwaterdaling en werd het inplanten van het gebied mogelijk.

In 1962 is er een duinmeertje gegraven ten noorden van de uitkijktoren achter de zogenaamde “Blinkert”. Een tweede meertje is in 1963 gegraven in de 'Derrieput'. Vanwege het verdwijnen van de duinplassen en de vochtige plaatsen waren er geen drinkplaatsen meer voor de vogels en dieren. Een aantal andere meertjes is in de jaren zestig uitgediept omdat de aanwezigheid van de vogels en de dieren voor de instandhouding van de houtopstanden van groot belang geacht werd, zijn deze meertjes gecreëerd of onderhouden. Laatstelijk zijn de Derrieput (2020) en De Blinkert (198?) nieuw leven ingeblazen, door wildgroei weg te snoeien en de putten op diepte uit te graven.

De Boompjesput is een infiltratievijver waar water voor de waterwinning in wordt gepompt. De vijver ligt op de grens van het jongste kamduin en het daarvoor gelegen streep- en kopjesduinenlandschap. De oever is rijk en dicht begroeid en heeft een steil verloop. De overgang van water naar het dennenbos is smal. Aan de waterkant vindt men voornamelijk de waterminnende planten en meer naar buiten toe de struiken en bomen. Op kaarten van 1940, komt de Boompjesput reeds voor. Waarschijnlijk is deze al veel eerder ontstaan in het duingebied, door het uitwaaien van zand. In het duingebied waren dus een groot aantal meertjes aanwezig tot aan het eind van de jaren dertig. Deze zijn, bijna allemaal, geleidelijk verdwenen door de verlaging van het grondwaterpeil, oftewel door uitdroging.

Sinds 1978 infiltreerde de W.M.Z. water uit het Haringvliet in de vijvers. Het water wordt ingenomen te Scheelhoek en via Ouddorp getransporteerd naar Haamstede, waarna het in de vijvers wordt gepompt. Per uur werd er in beide vijvers tesamen rond 1980 al 120 kuub water gepompt. De chemische, fysische en bacteriologische kwaliteit van het water wordt continu bepaald. Bij te sterke verontreiniging wordt de infiltratie onderbroken. De infiltratie bepaalt de stand en kan de kwaliteit van het grondwater beïnvloeden. Het grondwaterpeil wordt nu kunstmatig op peil gehouden door infiltratie van water in het meer.

De Boompjesput is in trek bij recreanten en bij de meeuwen die er in grote getale zich voorzien van zoet water. Voor de recreanten is het een aantrekkelijke plaats met de rijke begroeiing en mooi uitzicht. Er is ook een schuilhut aanwezig waar men bij een onverwachte regenbui in kan schuilen. De Boompjesput en ook de Driehoekput zijn door de jaren heen vergroot om de grotere vraag naar drinkwater te kunnen behappen.

In 1975 ontstond de NV Watermaatschappij Zuid-West Nederland (WMZ) door een fusie tussen de NV Watermaatschappij Zeeland en Stichting de Drinkwaterleiding Goeree en Overflakkee. Bij deze fusie werd ook de provincie Zuid-Holland aandeelhouder. In 1983 sloot het gemeentelijk waterleidingbedrijf van Middelburg zich bij WMZ aan.

In 1992 vond een aandelenfusie plaats tussen de NV Provinciale Zeeuwse Energiemaatschappij (PZEM) en de NV Watermaatschappij Zuid-West Nederland. Beide bedrijven gingen toen op in de nieuwe NV DELTA Nutsbedrijven, inmiddels Evides Waterbedrijf geheten.

Voor een aansluitend en verklarend vervolg: lees hiervoor het stuk aangaande de uitkijktoren. (klik voor onderwerp)

Hieronder ziet u eerst een overzichtsplattegrond met daarop de vijvers oftewel putjes omcirkeld van boven naar beneden: De Blinkert, Driehoekput, Boompjesput, Derrieput, Gat van het Schip-putje. Ook ziet u een aantal recente foto's van de waterpartijen in deze tijd, behalve van de oude "de Blinkert", die droog staat. Naast deze oude put is is, zoals eerder te lezen, een nieuwe grotere put afgegraven. Deze nieuwe put is in omvang best groot maar door de jaren heen is deze opgesplitst door begroeiing. De oude put kan nog drassig zijn met volop rietkragen en andere vochtminnende fauna.